पालिका

नेपालको प्रदेश १ अन्तर्गत भोजपुर जिल्लाको दक्षिण–पश्चिम भू–भागमा अवस्थित प्राकृतिक रूपमा सुन्दर एवं रमणीय गाउँपालिका हो रामप्रसाद राई गाउँपालिका । ८ ओटा वडा रहेको यस गाउँपालिकामा १८ हजार ८ सय ८८ जना मानिसको बसोबास रहेको पाइन्छ । यो गाउँपालिका क्षेत्रफल १ सय ५६ दशमलव २५ वर्ग किलोमिटरसम्म रहेको छ । यस स्थानीय तहको नामकरण बि.सं. २००७ सालको प्रजातन्त्रिक योद्धा राम प्रसाद राईको नामबाट नामकरण गरिएको छ । गाउँपालिकाको अधिकांश भाग पहाडी भूभागले ढाकेको छ भने यहाँ मिश्रित जातजातिको बसोबास रहेको पाइन्छ । गाउँपालिकाले कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आएको छ, रोजगारी सृजना गर्नमा गाउँपालिकाले कस्तो भूमिका खेल्दै आइरहेको छ भन्ने लगायतका विषयमा सो गाउँपालिकाका अध्यक्ष विजय राईसँग विकासन्युजका लागि राजिब न्यौपानेले कुराकानी गरेका छन् । गाउँपालिकामा रहेका ठूला योजना तथा परियोजनाहरू के–के छन् ? गाउँपालिकामा धेरै कृषिका योजनाहरु नै रहेका छन् । कृषिको लागि केही बजेट पनि छुट्याउँदै आएका छौं । हाम्रो गाउँपालिकामा सडक निर्माणको काम पनि भइरहेको छ । हामीले गाउँपालिकाको प्रत्येक वडामा सडक पुर्याएका छौं । अन्य पालिका र सदरमुकामसम्म सडक जोड्नको लागि कुनै समस्या छैन । करिब करिब गाउँपालिका सडकहरू स्तारोन्ती गरेर बिर्खेमा पनि यातायात सञ्चालन हुने अवस्था छ । गाउँपालिकाका धेरै सडकहरू कच्ची छन् । १, २, ३ र ४ नं. वडाहरुमा करिब करिब बिजुली पुगेको छ । ५ र ६ नं वडामा बिजुली पुगेको छ ।७ नं. वडामा पनि बिजुलीको काम भइरहेको छ । वडा नं. ८ मा पनि बिजुलीका पोलहरू पुर्याउने काम भएको छ । संघीय सरकार, विद्युत प्रविधिकरणले गर्ने र हामीले गर्ने काममा समन्वय नभएपछि समस्या हुँदो रहेछ । गाउँपालिकाको विभिन्न खोलाहरूमा निर्माण भइरहेको पुलका कामहरु पनि अन्तिम चरणमा पुगेको छ । हाम्रो गाउँपालिकामा खानेपानीका योजना पनि रहेको छ । वडा नं ४ मा लिफ्टीङ खानेपानी योजनाको काम सकिएर सञ्चालनमा आएको छ । ५ नं. वडामा पनि खानेपानी आयोजनाको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । बाँकी केही वडामा पनि खानेपानीको योजनाका काम रहेका छन् । शैक्षिक विकासको लागि गाउँपालिकाले कसरी काम गर्दै आएको छ ? शैक्षिक क्षेत्रको विकासको लागि हामीले धेरै काम गर्दै आएका छौं । हाल हामीले विद्यालय भवनहरू निर्माण गरी डेक्स, बेन्चको व्यवस्थापन गरेका छौं । गाउँपालिकाको शैक्षिक गुणस्तरमा विशेष पहल गरिरहेका छौं । आधुनिक विद्यालयका भवनहरू पनि केही ठाउँमा बनेका छन् । आधुनिक शिक्षा प्रणालीलाई पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं । शिक्षा प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्ने काम पनि भइरहेको छ । गुणस्तरीय शिक्षा विद्यार्थीलाई कसरी दिन सकिन्छ भन्ने विषयमा हामीले प्रधानाध्यापक र समितिसँग पनि छलफल गरिरहेका हुन्छौं । बेलाबेलामा विभिन्न क्षेत्रका विज्ञहरूबाट शिक्षकहरूलाई तालिम पनि दिँदै आएका छौं । शैक्षिक क्षेत्रको विकासका लागि हामीले केही बजेट पनि छुट्याउँदै आएका छौं । गाउँपालिकामा स्वास्थ्य क्षेत्र विकासको लागि कसरी काम गर्दै आइरहनुभएको छ ? गाउँपालिकामा स्वास्थ्य केन्द्रहरु रहेको छ । प्रत्येक वडामा स्वास्थ्यका भवनहरू रहेका छन् । स्वास्थ्य क्षेत्रलाई पनि हामीले प्राथमिकतामा नै राखेका छौं । गाउँपालिकामा रहेका सबै नागरिकहरूको पहुँच प्राथमिक स्वास्थ्य सेवासम्म पुगेको छ । स्वास्थ्यकर्मीहरूसँग बेलाबेलामा छलफल गर्ने र तालिम दिने काम पनि हामीले गरिरहेका छौं । स्वास्थ्य सेवालाई सहज बनाउनको लागि बजेट पनि छुट्याउँदै आएका छौं । गाउँपालिकामा स्वास्थ्यसम्बन्धी विभिन्न कार्यक्रमहरू पनि सञ्चालन हुँदै आएका छन् । पछिल्लो पटक स्थापन गरेको वडाहरुमा पनि ३ जना स्वास्थ्यकर्मीहरु राखेका छौं । तपाईंहरु निर्वाचित भएर आएको करिब ३ वर्ष पुरा भयो, यो बिचमा जनता सामु गरेका बाचा के–कति पुरा भए अनि कति बाँकी छन् ? हामीले घोषणापत्रमा लेखेका विषय तथा निर्वाचित हुँदा बोले अनुसारका काम लगभग सकिसकेका छन् । केही कामहरु त बाँकी रहेको छन् तर अबको बाँकी रहेको कार्यकालमा यो काम पनि पुरा गरिसक्छु । कोरोनाको संक्रमण पुनः बढ्न थालेको छ, कोरोना संक्रमण दरलाई न्यूनिकरण गर्नको लागि के–कस्तो भूमिका खेल्दै हुनुहुन्छ ? हालै हाम्रो पालिकाका नागरिक कोरोनाका कारण त्रसित हुनु पर्ने अवस्था छैन । बाहिरी ठाउँबाट मानिहरु पालिका भित्र कमै मात्रका आउने गर्छन् । तर पनि कोरोना संक्रमणबाट बच्न सुरक्षित मापदण्ड अपनाएकै छौं । कोरोना सम्बन्धी सूचना पनि प्रकाशन गरेका छौं । कोरोनाको मापदण्ड अपनाएर नै विकास निर्माणको कामहरू अगाडि बढाएका छौं । स्वास्थ्य मापदण्डहरू अपनाउन लागि हामीले नागरिकहरुलाई पनि आग्रह गरिरहेका छौं । पोहोर गाउँपालिकामा कोरोनाको कारण धेरै नागरिकहरू त्रसित भएका थिए । हामीले पनि कोरोना नियन्त्रणको लागि विभिन्न सुरक्षाका मापदण्ड अपनाएको थियौं । अन्तिम चरण आएर अक्सिजन सहितको अस्थायी कोरोना अस्पताल पनि निर्माण गरी सकेका छौं । क्वारेन्टिनमा र आइसोलेसन कक्षको पनि स्थापना गरेका थियौं । तर आजका दिनको कुरा गर्नुपर्दा भने यता कोरोनाको प्रभाव खासै रहेको छैन । नागरिकहरू पनि सामान्य रूपमा जीवन यापन गरिरहेका छन् । तर पनि नागरिकहरू कोरोना देखि सचेत रहन आग्रह गरेका छौं । गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि के–कस्ता योजनाहरू अगाडि बढाउनु भएको छ ? गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि केही योजनाहरू अगाडि सारेका छौं । पालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि विकास निर्माणको काम नै गर्नुपर्ने रहेछ । १ नं. वडामा सडक भइसकेपछि २ नं. वडामा बिजुलीको आवश्यक पर्ने नै रहेछ । कृषि, पर्यटन, शिक्षा, स्वास्थ्य आदिको विकासको लागि केही कार्यक्रम बनाएका छौं । गाउँपालिकामा पुल निर्माणको काम पनि भइरहेको छ । तर पनि ठुला ठुला विकास निर्माणको काम गर्नु प¥यो भने अझै पनि समस्या हुने गरेको छ । तपाईंहरुको गाउँपालिका कृषि उत्पादनको लागि महत्वपूर्ण क्षेत्र हो, कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आउनु भएको छ ? कृषि विकासको लागि हामीले गाउँपालिकामा कृषिका विभिन्न कार्यक्रहरु गर्दै आएका छौं । कृषिका विभिन्न कार्यक्रमहरू गर्दै आए पनि कार्यन्वयन गार्ना समस्या हुने गरेको छ । हाम्रो पालिका विशेष गरी धान, कोदो, मकौ, आदि उत्पादन हुने गरेको छ । यो बर्षबाट, सुन्तला, एवोगाडो, किवी आदिको खेति पनि पालिकामाहुनथालेको छ । हामीले कृषि विकासका लागिचाहे जस्तो काम गर्न सकिरहेका छैनौं । कृषिका प्रविधिकहरु पढेर भन्दा अनुभवले बढि जानकारी हुनु पर्ने हो । कृषि विकासको लागि हामीले गाउँपालिकामा ब्लक र पकेट क्षेत्रहरू पनि छुट्याएका छौं । वडा नं. ५ र ६ मा सुन्तला पकेट क्षेत्रको रूपमा छुट्याएका छौं । आँप र लिची पकेट क्षेत्र भनेर वडा नं. ४ को केही भागलाई छुट्याएका छौं । गाउँपालिकामा प्रविधिक जनशक्ति, र प्रविधिक ज्ञान नभएर समस्या भइरहेको छ । पालिकामा आधुनिक खेतिको सुरुवात भएको छ तर त्यसको पद्धति अन्योलमा परिरहेको छ । पालिकामा सुन्तलाको बिरुवा उत्पादन अनुदानबाट नै सुरुवात भएको छ । एवोगाडो खेति प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम अन्तर्गत सुरु भइरहेको छ । मौसम प्रतिकुल भएर सुखा खडेरीले गर्दा केही समस्या पनि आएको छ । गाउँपालिकामा तरकारी खेति राम्रो हुने गरेको छ । पालिकामा कृषि समूहहरू पनि गठन भएका छन् । कृषकहरूलाई व्यावसायिक खेति गर्नको लागि आग्रह पनि गरेका छौं । हामीले कृषिमा अनुदान दिने व्यवस्था पनि मिलाएका छौं । यहाँका धेरै नागरिकले कृषि पेशा नै अँगालेका छन् । गाउँपालिकामा पशुपालन गर्ने किसानहरू पनि धेरै रहेका छन् । कृषकहरूले यहाँ गाई, भौँसी, बङ्गुर तथा कुखुरापालन पनि गर्दै आएका छन् । कृषिका विभिन्न कार्यक्रमहरू पनि गाउँपालिकामा सञ्चालन हुँदै आएका छन् । कृषिका योजनाहरू पनि हामीले तयार पारेका छौं । कृषिका योजनाहरु तयार गरी पनि कार्यन्वयन गर्ने समस्या भइरहेको छ । गाउँपालिकाका कति नागरिकहरू कृषि पेशामा आवद्ध छन् ? यहाँका धेरैजसो नागरिकहरू कृषि पेशामा नै आवद्ध छन् । कतिपय युवाहरू भने वैदेशिक रोजगारीमा गएका छन् । आधुनिक कृषि प्रणालीलाई विशेष जोड दिइरहेका छौं । प्रतिशतमै भन्नुपर्दा करिब ८० प्रतिशत मानिसहरू कृषि पेशामा आबद्ध छन् भन्न सकिन्छ । राम्रो कृषि उत्पादन गर्ने किसानलाई पुरस्कार दिने व्यवस्था मिलाएको लागि कार्यक्रम चाहिँ गाउँपालिकामा राखेका छौं । तर यसको कार्यान्वयन हुन सकेको छैन । गाउँपालिकाले युवाहरूलाई रोजगारीको सिर्जना कसरी गरिरहेको छ ? हामी युवाहरूलाई कृषि क्षेत्रमा जोडिनको लागि आग्रह गरेका छौं । केही युवाहरू गाईपालन, बाख्रापालन, कुखुरापालन लगायत गर्दै आएका छन् । बाँझो जमिनको उपयोग भनेर हामीले कार्यक्रम ल्याएका छौं । यसको लागि केही बजेट पनि हामीले छुट्याएका छौं भने कृषि शाखा कृषि विकासको लागि राम्रो काम गर्न पनि आग्रह गरेका छौं । गाउँपालिकामा सर्वसाधारणले के कस्ता समस्या लिएर आउँछन् ? गाउँपालिकाको नगरिकहरु प्रायःजसो खानेपानी, बाटोघाटो, घरनक्सा पास, राहत सहयोग, न्याय निरूपण, पशुपन्छीको रोग, कृषिसम्बन्धी लगायतका समस्याहरू लिएर आउने गरेका छन् । तर पनि यी सबै समस्याको समाधान गरेर मात्र हामी अगाडि बढी रहेका छौं । अब तपाईंको बाँकी रहेको कार्यकालमा गाउँपालिकालाई कस्तो बनाउने योजना छ ? अब हाम्रो कार्यकाल धेरै बाँकी छैन । पर्यटन विकासमा लागि जोड दिएका छौं । मुख्य योजना भनेकै जनताको आधारभूत आवश्यकतालाई पुरा गर्ने पनि हो । खानेपानीको उचित व्यवस्था गर्ने, सबै वडामा स्वास्थ्य भवनको निर्माण गर्ने, आधारभूत अस्पतालको निर्माण गर्ने, गुणस्तरीय शिक्षामा जोड दिने, पूर्वाधारको विकासतर्फ कम्मर कसेर अघि बढ्ने मैले योजना बनाएको छु । हामीले केही पालिकास्तरको योजना तयार पारेका छौं । यो योजना पुरा गर्नमा हामीले विशेष जोड दिएका छौं । आर्थिक विकास, पर्यटन विकास आदिका कुरालाई दिर्घकालिन योजना बनाएर अगाडि बढ्नुपर्छ भन्ने तथ्यमा जोड दिएका छौं । शिक्षा, स्वास्थ्य तथा पूर्वाधार विकासको कुरामा पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं । अन्त्यमा आफ्ना पालिकाका वासिन्दाहरुलाई के भन्न चाहनु हुन्छ ? यो भूगोलको परिचालन गर्न भनेको नै नागरिकहरूले हो । गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि नागरिको ठुलो भूमिका रहेको छ । स्थानीय स्रोतको परिचालन गरी विकास निर्माणको कामलाई अगाडि बढाउनु पर्छ भन्न चाहन्छु ।

बुद्धशान्ति गाउँपालिका पूर्वी नेपालको मेची अञ्चल अन्र्तगत झापा जिल्लाको उत्तर पूर्वी भागमा अवस्थित प्राकृतिक रूपमा सुन्दर एवं रमणीय गाउँपालिका हो । पहाडको चिसो सँगसँगै मधेशको सुरुवाती तापको सम्मिश्रण रहेको यो गाउँपालिकामा अनुकूल वातावरण, प्राकृतिक सुन्दरता तथा धार्मिक सहिष्णुता भएकाले एक उपर्युक्त पर्यटकीय गन्तव्य स्थलको रूपमा पनि लिन सकिन्छ । ७ ओटा वडा रहेको यस गाउँपालिकामा ४२ हजार ५ सय २५ जना मानिसको बसोबास रहेको पाइन्छ । यस गाउँपालिका क्षेत्रफल ७९ दशमलव ७८ वर्ग किलोमिटरसम्म रहेको छ । गाउँपालिकाको पूर्वतर्फ मेचीनगर नगरपालिका, पश्चिममा अर्जुनधारा नगरपालिका, उत्तरमा इलाम जिल्ला र त्यसैगरी दक्षिणमा मेचीनगर र अर्जुनधारा नगरपालिका रहेका छन् । गाउँपालिकाले कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आएको छ, रोजगारी सृजना गर्नमा गाउँपालिकाले कस्तो भूमिका खेल्दै आइरहेको छ भन्ने लगायतका विषयमा सो गाउँपालिकाका अध्यक्ष रमेश कुमार भुजेलसँग विकासन्युजका लागि राजिब न्यौपानेले कुराकानी गरेका छन् । तपाईंहरुको गाउँपालिका कृषि उत्पादनको लागि महत्वपूर्ण क्षेत्र हो, कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आउनु भएको छ ? कृषि विकासको लागि हामीले गाउँपालिकामा धेरै काम गर्दै आएका छौं । हाम्रो पालिका विशेष गरी धान खेतिको लागि चिनिने गर्छ । हामी कृषकहरुलाई बिषादी मुक्त तरकारी उत्पादनको लागि आग्रह गरेका छौं । कृषकहरुले प्राङ्गारिक मल प्रयोग गरी अर्गानिक तरकारीको उत्पादन गरिरहेका छन् । गाउँपालिकामाकरिव ९५ प्रतिशत कृषकहरुले प्राङ्गारिक मल प्रयोग गर्ने गरेका छन् । हाम्रो पालिकामा बेमौसमी तरकारी खेति पनि हुने गरेको छ । हामीले कृषकहरूलाई प्लास्टिक टनेल, तरकारीका बिउ, आवश्यक प्राङ्गारिक बिषादी पनि वितरण गर्दै आएका छौं । गाउँपालिकाले खरिद गरेर ल्याएको बिउ प्रभावकारी हुन सकेन । त्यसैले किसानले नै बिउ खरिद गरी किसानलाई बिउको रकम पनि दिँदै आएका छौं । गाउँपालिकामा तरकारी खेति राम्रो हुने गरेको छ । कृषकको आवश्यक पर्ने सामानहरू उपलब्ध गराएका छौं । कृषि विकासको लागि हामीले गाउँपालिकामा ब्लक र पकेट क्षेत्रहरू पनि छुट्याएका छौं । पालिकामा कृषि समूहहरू पनि गठन भएका छन् । हामीले कृषिमा अनुदान दिने व्यवस्था पनि मिलाएका छौं । कृषकहरूले व्यवसायिक खेतिको पनि सुरुवात गरेका छन् । यहाँका धेरै नागरिकले कृषि पेशा नै अँगालेका छन् । गाउँपालिकामा पशुपालन गर्ने किसानहरू पनि धेरै रहेका छन् । हामी कृषकलाई कृषि औजार वितरण गर्दै आएका छौं । कृषकहरुलाई बेला बेलामा कृषि सम्बन्धी तालिम पनि दिँदै आएका छौं । कृषकहरूले यहाँ गाई, भौँसी, बङ्गुर तथा कुखुराफर्महरू पनि सञ्चालन गर्दै आएका छन् । कृषिका विभिन्न कार्यक्रमहरू पनि गाउँपालिकामा सञ्चालन हुँदै आएका छन् । सिँचाई सम्बन्धी काम पनि गाउँपालिकामा भइरहको छ । कृषिका योजनाहरू पनि हामीले तयार पारेका छौं । गाउँपालिकाका कति नागरिकहरू कृषि पेशामा आवद्ध छन् होला ? यहाँका धेरैजसो नागरिकहरू कृषि पेशामा नै आवद्ध छन् । तर पनि पालिकामा रहेको बजारी भेगमा कृषिमा आवद्ध कमै मात्रमा छन् । कतिपय युवाहरू भने वैदेशिक रोजगारीमा गएका छन् । आधुनिक कृषि प्रणालीलाई विशेष जोड दिइरहेका छौं । प्रतिशतमै भन्नुपर्दा करिब ६० प्रतिशत मानिसहरू कृषि पेशामा आबद्ध छन् भन्न सकिन्छ । यो वर्षबाट राम्रो कृषि उत्पादन गर्ने किसानलाई पुरस्कार दिने व्यवस्था मिलाएका छौं । पहिला हामीले पुरस्कारको व्यवस्था मिलाउन सकेका थिएनौं । शैक्षिक विकासको लागि गाउँपालिकाले कसरी काम गर्दै आइरहेको छ ? शैक्षिक क्षेत्रको विकासको लागि हामीले धेरै काम गर्दै आएका छौं । पहिला शैक्षिक सुधारको लागि गाउँपालिकामा हामीले धेरै काम गर्नुपर्ने भयो । पहिला विद्यालयका भवनहरु थिएनन् । पुराना भवन बाट पानी चुहिने अवस्था थियो । पहिला विद्यार्थीहरु भुइमा बस्नु पर्ने अवस्था थियो । हाल हामीले विद्यालय भवनहरू निर्माण गरी डेक्स, बेन्चको व्यवस्थापन गरेका छौं । गुणस्तरीय शिक्षामा हामी लागि परिरहेका छौं । विद्यालयको व्यवस्थापन भई गुणस्तरीय शिक्षा भएकाले निजि विद्यालयमा भन्दा सरकारी विद्यालयकामा विद्यार्थीहरु संख्या बढि मात्रमा हाल रहेको पाइन्छ । विद्यार्थीको संख्या बढि भएर विद्यालयमा कक्षा कोठा अभाव पनि भएको अवस्था छ । गाउँपालिकामा धेरै विद्यार्थीहरू निजी विद्यालयलाई छाडेर सरकारी विद्यालयमा आइरहेका छन् । हामीलाई यसको व्यवस्थापन गर्न समस्या भइरहेको छ । गाउँपालिकाको शैक्षिक गुणस्तरमा विशेष पहल गरिरहेका छौं । आधुनिक विद्यालयका भवनहरू पनि गाउँपालिकामा बनेका छन् । आधुनिक शिक्षा प्रणालीलाई पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं । शिक्षा प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्ने काम पनि भइरहेको छ । गुणस्तरीय शिक्षा विद्यार्थीलाई कसरी दिन सकिन्छ भन्ने विषयमा हामीले प्रधानाध्यापक र समितिसँग पनि छलफल गरिरहेका हुन्छौं । बेलाबेलामा विभिन्न क्षेत्रका विज्ञहरूबाट शिक्षकहरूलाई तालिम पनि दिँदै आएका छौं । शैक्षिक क्षेत्रको विकासका लागि हामीले केही बजेट पनि छुट्याउँदै आएका छौं । तपाईंको पालिकामा सडक सञ्जालको अवस्था कस्तो छ ? पालिकामा प्रायः सबै सडकहरू ग्राबेल भएका छन् भने सडक सञ्जाल पनि सबै वडामा पुगेको छ । हाम्रो पालिकामा पूर्वदेखि पश्चिमसम्म खोलाहरू रहेका छन् । नजिकै खोला भएको कारण ग्राबेल गर्नमा खर्च कम हुँदो रहेछ । यस पटक सडक पिच गर्ने भनेर प्रत्येक वडाहरुमा ३० लाख रुपैयाँ बजेट दिएका थियौं । हाल पालिकाको कुनै ठाउँमा पिच भइसेको छ भने कुनै ठाउँमा पिच भइरहेको छ । लगभग गाउँपालिका भित्रका जम्मा ८ किलोमिटर सडक पिच भइसकेको छ । गाउँपालिकाको सडकहरू बाह्रै महिना सञ्चालन हुने अवस्था छ । हामीले गाउँपालिकाको सबै वडमा बिजुली पुर्याउन पनि सफल भएका छौं । कोरोनाको संक्रमण पुनः बढ्न थालेको छ, कोरोना संक्रमण दरलाई न्यूनिकरण गर्नको लागि के–कस्तो भूमिका खेल्दै हुनुहुन्छ ? हालै हाम्रो पालिकाका नागरिक कोरोनाका कारण त्रसित हुनु पर्ने अवस्था छैन । बाहिरी ठाउँबाट मानिहरु पालिका भित्र कमै मात्रका आउने गर्छन् । तर पनि कोरोना संक्रमणबाट बच्न सुरक्षित मापदण्ड अपनाएकै छौं । कोरोना सम्बन्धी सूचनापनि प्रकाशन गरेका छौं । कोरोनाको मापदण्ड अपनाएर नै विकास निर्माणको कामहरू अगाडि बढाएका छौं ।स्वास्थ्य मापदण्डहरु अपनाउन लागि हामीले नागरिकहरुलाई आग्रह गरिरहेका छौं । पोहोर गाउँपालिकामा कोरोनाको कारण धेरै नागरिकहरू त्रसित भएका थिए । हामीले पनि कोरोना नियन्त्रणको लागि विभिन्न सुरक्षाका मापदण्ड अपनाएको थियौं । हामीले क्वारेन्टिनमा र आइसोलेसन कक्षको पनि स्थापना गरेका थियौं । तर आजका दिनको कुरा गर्नुपर्दा भने यता कोरोनाको प्रभाव खासै रहेको छैन । नागरिकहरू पनि सामान्य रूपमा जीवन यापन गरिरहेका छन् । अहिलेसम्म तपाइँले गाउँपालिकामा गरेको सबैभन्दा ठूलो उपलब्धि केलाई ठान्नु भएको छ ? पालिकाको सबै भन्दा ठुलो उपलब्धि कृषि विकासमा नै भएको छ । यहाँका धेरै नागरिकले कृषि पेशा नै अपनाएका छन् । बाख्रापालनमा हाम्रो पालिका धेरै अगाडि रहेको छ । एउटै कृषकले ५ सयसम्म बाख्रापालनगरेका छन् । यहाँका कृषकहरू सुपारी, नरिवल, चिया,मकै लगायत अन्य खेतिमा पनि संलग्न भएको पाइन्छ । हाल धेरै संख्यामा यहाँका कृषकहरू गाई, कुखुरा, सुँगुर आदि जस्ता पशुपालनमा पनि आकर्षित रहेको र उल्लेखनिया मुनाफा आर्जन गरेको पनि पाइन्छ । तपाईहरुको पालिका पर्यटकीय स्थल भनेर चर्चित छ, आफ्नो गाउँपालिका भित्रका पर्यटकीय क्षेत्रको प्रचारप्रसार कसरी गरिरहनुभएको छ ? हाम्रो गाउँपालिका पर्यटन क्षेत्रको लागि प्रचुर सम्भावना बोकेको ठाउँ हो । पर्यटन विकासको लागि पनि हामीले विशेष जोड दिइरहेका छौं । धार्मिक र पर्यटकीय हिसाबले हाम्रो गाउँपालिका महत्वपुर्ण मानिन्छ । गाउँपालिकामा आन्तरिक तथा वाह्य पर्यटक ल्याउन हामीले जोड दिइरहेका छौं । प्राकृतिक रूपले हाम्रो गाउँपालिका निक्कै सुन्दर रहेको छ । हाम्रो पालिकाको वडा नं. ७ मा निर्माण भएको भ्युटावर पनि सञ्चालनमा आएको छ । यस भ्युटावरबाट झापा, मोरङ, सुनसरी तथा भारतको विभिन्न भूभागको मनोहर दृष्यावलोकन गर्न पनि सकिन्छ । गाउँपालिकामा फनपार्कको पनि निर्माण भइरहेको छ । देशका विभिन्न ठाउँबाट यहाँ मानिसहरू आउने गरेका छन् भने विदेशी नगरिकहरुको पनि उपस्थिति रहेको पाइन्छ । गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि के–कस्ता योजनाहरू अगाडि बढाउनु भएको छ ? गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउनको लागि केही योजनाहरू अगाडि सारेका छौं । कृषि, पर्यटन, शिक्षा, स्वास्थ्य आदिको विकासको लागि केही कार्यक्रम बनाएका छौं । गाउँपालिकामा पुल निर्माणको काम पनि भइरहेको छ । तराई र पहाडी भूभागसँग जोडिएको कारण खहरे खोला आउने गरेको छ । साना बजेट पुल निर्माण हुँदैन । पुल निर्माण्को लागि धेरै खर्च हुने गरेको छ । गाउँपालिकामा धेरै ठुलो उद्योग पनि सञ्चालनमाछौन । गाउँपालिकाले युवाहरूलाई रोजगारीको सिर्जना कसरी गरिरहेको छ ? विदेशबाट फर्केका युवाहरूलाई सिप विकासको विभिन्न तालिमहरु पनि दिँदै आएका छौं । युवाहरूले गाडी पनि चलाउँदै आएका छन् । हामी युवाहरूलाई कृषि क्षेत्रमा जोडिनको लागि आग्रह गरेका छौं । केही युवाहरू गाईपालन, बाख्रापालन, कुखुरापालन लगायत गर्दै आएका छन् । महिलाहरूलाई कपडा बुनाई, ब्यूटी पार्लर,सिलाईकटाई आदिको पनि तालिम दिँदै आएका छौं । विदेशबाट फर्केका ३ सय जना युवाहरू रोजगारी मुलक बनेका छन् । सीप सिकेर ३ सय जना युवाहरुलाई रोजगारी मिलेको छ । अब तपाईंको बाँकी रहेको कार्यकालमा गाउँपालिकालाई कस्तो बनाउने योजना छ ? अब हाम्रो कार्यकाल धेरै बाँकी छैन । पर्यटन विकासमा लागि जोड दिएका छौं । मुख्य योजना भनेकै जनताको आधारभूत आवश्यकतालाई पुरा गर्ने पनि हो । खानेपानीको उचित व्यवस्था गर्ने, सबै वडामा स्वास्थ्य भवनको निर्माण गर्ने, आधारभूत अस्पतालको निर्माण गर्ने, गुणस्तरीय शिक्षामा जोड दिने, पूर्वाधारको विकासतर्फ कम्मर कसेर अघि बढ्ने मैले योजना बनाएको छु । हामीले केही पालिकास्तरको योजना तयार पारेका छौं । यो योजना पुरा गर्नमा हामीले विशेष जोड दिएका छौं । आर्थिक विकास, पर्यटन विकास आदिका कुरालाई दिर्घकालिन योजना बनाएर अगाडि बढ्नुपर्छ भन्ने तथ्यमा जोड दिएका छौं । शिक्षा, स्वास्थ्य तथा पूर्वाधार विकासको कुरामा पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं ।

नेपालको पूर्वाञ्चल विकास क्षेत्र अन्तर्गत कोशी अञ्चलमा पर्ने संखुवासभा जिल्लामा अवस्थित प्राकृतिक रूपमा सुन्दर एवं रमणीय नगरपालिका हो मादी नगरपालिका । बि.सं. २०६८ को जनगणना अनुसार यस नगरपालिकामा १४ हजार ४ सय ७० जनाको बसोबास रहेको छ । नगरपालिकाको अधिकांश भाग पहाडी भूभागले ढाकेको छ भने यहाँ मिश्रित जातजातिको बसोबास रहेको पाइन्छ । यो नगरपालिका कृषि उत्पादन तथा पर्यटकिय गन्तव्यको रूपमा चर्चित त छ नै साथै ऐतिहासिक, धार्मिक एवं सांस्कृतिक रूपले पनि फरक विशेषता बोक्न सफल मानिन्छ । नगरपालिकाका ठुला योजना तथा परियोजनाहरू के–के छन्, नगरपालिकाले कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आएको छ, रोजगारी सृजना गर्नमा नगरपालिकाले कस्तो भूमिका खेल्दै आइरहेको छ भन्ने लगायतका विषयमा सो नगरपालिकाका मेयर बिदुर कुमार लिंथेपसँग विकासन्युजका लागि राजिब न्यौपानेले कुराकानी गरेका छन् । नगरपालिकाले कृषि विकासका लागि के–कसरी काम गर्दै आएको छ ? हामीले नगरपालिकामा कृषि विकासको लागि धेरै काम गर्दै आएका छौं । हाम्रो नगरपालिकामा ९ ओटा वडा रहेका छन् । त्यी सबै वडालाई हामीले पकेट क्षेत्रको रुपमा छुट्याएका छौं । हाल नगरपालिकामा १८ ओटा पकेट क्षेत्रहरू रहेका छन् । २१ सय ४३ घरधुरी समेटिने गरी १ सय ६ ओटा आमा समुहको गठन भएको छ । हाम्रो नगरपालिकामा ८६ ओटा कृषि समूहहरु पनि गठन भएका छन् । बन्दाकोबी, सुन्तला, कागती, किवी, बाख्रा आदिका पकेट क्षेत्रहरू पालिकामा छुट्याएका छौं । हामीले तरकारी फलफूल आदिको विउ पनि कृषकलाई वितरण गर्दै आएका छौं । प्रत्येक पकेट क्षेत्रमा ३ लाख रुपैयाँ बजेट पनि रहेको छ । यो रकम कृषकहरूको आवश्यकता अनुसार खर्च हुने गरेको छ । नगरपालिकाबाट कृषिका तालिमहरू सञ्चालन हुँदै आएका छन् । हामीले प्रत्येक वडामा २ जना कृषकलाई प्राङ्गारिक मल उत्पादनको लागि अनुदानको व्यवस्था मिलाएका छौं । एक कृषकले १ वडामा ७ सय ६५ बेरा प्राङ्गारिक मलको उत्पादन गर्ने गरेका छन् । ९ ओटा वडामा जम्मा १३ हजार ७ सय ७० बोरा प्राङ्गारिक मलको उत्पादन हुने गरेको छ । गत साल हामीले अनुदानमा गाई दिने व्यवस्था मिलाएका थियौं । यो वर्ष अनुदानमा भैँसी दिने व्यवस्था मिलाएका छौं । गत वर्ष हामीले ५४ ओटा गाई वितरण गरेका थियौं । हामीले कृषकहरूलाई कृषि औजार पनि अनुदानमा वितरण गर्दै आएका छौं । हामीले फलफूल र तरकारीको विउ पनि वितरण गर्दै आएका छौं । कृषि विकासका लागि विभिन्न किसिमका कार्यक्रमहरू पनि गर्दै आएका छौं । यहाँका धेरैजसो नागरिकहरू कृषि पेशामा नै आवद्ध छन् । कतिपय युवाहरू भने वैदेशिक रोजगारीमा गएका छन् । आधुनिक कृषि प्रणालीलाई विशेष जोड दिइरहेका छौं । नगरपालिकामा राम्रो कृषि उत्पादन गर्ने किसानलाई यो वर्षबाट पुरस्कार दिने योजना पनि रहेको छ । गत वर्ष बन्दाकोबी पकेट क्षेत्रबाट ६ सय ६९ दसमलव ५९ टन बन्दाकोबी अन्य ठाउँमा पठायौं । ४७ टन सुन्तला पनि अन्य ठाउँ पठाएका थियौं । कोरोनाको संक्रमण पुनः बढ्न थालेको छ, कोरोना संक्रमण दरलाई न्युनिकरण गर्नको लागि के–कस्तो भूमिका खेल्दै हुनुहुन्छ ? हालै हाम्रो पालिकाका नागरिकहरू कोरोनाका कारण त्रसित भइहाल्नुपर्ने अवस्था छैन । पहाडी भूभाग भएको कारण नगरपालिकामा धेरै बाक्लो बस्ती छैन । पहिला नै कोभिड अस्पताल भनेर ५ बेडको अस्पताल निर्माण गरेका थियौं । हाल कोभिडको पर्याप्त मात्रमा प्रचार प्रसार भएकै छ । पोहोर नगरपालिकामा कोरोनाको कारण धेरै नागरिकहरू त्रसित भएका थिए । विगतको कुरा गर्नुपर्दा मानिहरु आत्तिएर धेरै खर्च पनि भएको थियो । हामीले पनि कोरोना नियन्त्रणको लागि विभिन्न सुरक्षाका मापदण्ड अपनाएका थियौं । हामीले क्वारेन्टिन र आइसोलेसन कक्षको पनि स्थापना गरेका थियौं । तर आजका दिनको कुरा गर्नुपर्दा भने यता कोरोनाको प्रभाव खासै रहेको छैन । नागरिकहरू पनि सामान्य रूपमा जीवन यापन गरिरहेका छन् । नगरपालिकामा रहेका ठूला योजना तथा परियोजनाहरू के–के छन् ? ठुला योजनाको रूपमा त सडक सञ्जाल नै रहेको छ । राम मन्दीर देखी ओखरबोटेसम्मको सडक कालोपत्रे गर्ने काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । २५ करोड रुपैयाँको बजेटमा कालोपत्रे गरिरहेका छौं । गाउँगाउँमा जानको लागि कच्ची सडकहरू खनिएका छन् । यो वर्ष कोल्डस्टोर बनाउने योजना रहेको छ । यसको लागि जग्गा पनि खोजिरहेका छौं । सुन्तला तथा बन्दाकोबी पकेट क्षेत्र भएका ठाउँमा कोल्डस्टोर बनाउने योजना छ । यो वर्ष सदरमुकाम केन्द्र र राजमार्ग जोड्ने सडक कालोपत्रे भइसक्छ । हाम्रो नगरपालिकाको प्रत्येक वडामा बस पुग्छ । यो वर्षबाट नगरपालिकामा डेरी सञ्चालन गर्ने योजना छ । हाम्रो नगरपालिकाको सबै वडामा बिजुली बाल्न पनि सफल भएका छौं । ७ ओटा वडामा हामीले काठका पोलहरु विस्थापित गरी फलामको पोल राखेका छौं । नगरपालिकामा खानेपानीको आयोजनाहरू पनि छन् । शैक्षिक विकासको लागि नगरपालिकाले कसरी काम गर्दै आइरहेको छ त ? शैक्षिक क्षेत्रको विकासको लागि हामीले धेरै काम गर्दै आएका छौं । कक्षा ९ र १० मा पढ्ने विद्यार्थीहरु डेरामा बस्नु नपरोस् भनेर मा.वि. विद्यालय पनि सञ्चालन ग¥यौं । हाल कक्षा ९ र १० मा पढ्ने विद्यार्र्थीहरु डेरा लिएर पढ्न बस्नु पर्ने अवस्था छैन । विद्यार्थीहरु घरबाट नै विद्यालय धाएर ९ र १० कक्षा अध्ययन गर्न सक्छन् । पहिला कतिपय विद्यालयहरूमा अविभावकहरुले दिएको चन्दा बाट शिक्षकलाई तलब दिइरहनु परेको थियो । हाल त्यसलाई विस्थापित गरी नगरपालिकाले नै व्यवस्थापन गरेको छ । नगरस्तरीय परिक्षा पालिकामा हुने गरेको छ । हामीले नगरपालिकामा एउटा विद्यालयलाई नमुना विद्यालय बनाउन सफल भएका छौं । हाल नगरपालिकामा २ ओटा उच्च माध्यमिक विद्यालय रहेका छन् र थप एउटा उच्च माध्यमिक विद्यालय बनाउने लक्ष्य राखेका छौं । नगरपालिकाको शैक्षिक गुणस्तरमा विशेष पहल गरिरहेका छौं । आधुनिक विद्यालयका भवनहरू पनि नगरपालिकामा बनिरहेका छन् । आधुनिक शिक्षा प्रणालीलाई पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं । शिक्षा प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्ने काम पनि भइरहेको छ । गुणस्तरीय शिक्षा विद्यार्थीलाई कसरी दिन सकिन्छ भन्ने विषयमा हामीले प्रधानाध्यापक र समितिसँग पनि छलफल गरिरहेका हुन्छौं । बेलाबेलामा विभिन्न क्षेत्रका विज्ञहरूबाट शिक्षकहरूलाई तालिम पनि दिँदै आएका छौं । शैक्षिक क्षेत्रको विकासका लागि हामीले केही बजेट पनि छुट्याउँदै आएका छौं । नगरपालिकामा स्वास्थ्य क्षेत्र विकासको लागि कसरी काम गर्दै आइरहनुभएको छ ? स्वास्थ्य क्षेत्रको विकासको लागि पनि हामीले धेरै काम गर्दै आएका छौं । स्वास्थ्य क्षेत्रलाई पनि हामीले प्राथमिकतामा राखेका छौं । नगरपालिकाको प्रत्येक वडमा स्वास्थ्य केन्द्रहरू रहेका छन् । नगरपालिकामा हाल १५ शैया बेडको अस्पताल निर्माण भइरहेको छ । अरू वडाहरूमा पनि स्वास्थ्यका भवनहरू बनिरहेका छन् । गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा हामीले विशेष जोड दिइरहेका छौं । नगरपालिकामा रहेका सबै नागरिकहरूको पहुँच प्राथमिक स्वास्थ्य सेवासम्म पुगेको छ । हाम्रो स्रोत र साधनले भ्याएसम्म हामीले स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गरिरहेका छौं । सरकारले दिएका औषधीहरू नगरपालिकाका नागरिकलाई निःशुल्क रुपमै वितरण गर्ने गरेका छौं । तपाईंहरु निर्वाचित भएर आएको करिब ३ वर्ष पुरा भयो, यो बिचमा जनता सामु गरेका बाचा के–कति पुरा भए अनि कति बाँकी छन् नि ? हामीले घोषणापत्रमा लेखेका कुरा तथा निर्वाचित हुँदा बोलेअनुसारका काम लगभग सकिसकेका छौं । बुझिने गरेर घोषणापत्रमा पहिला ५ वर्ष पछि मादी नगरपालिका यस्तो हुनेछ भनेर २४ ओटा बुँदा लोखेको थिएँ । २४ ओटा बुँदामध्ये एउटा बुँदाको काम मात्र गर्न बाँकी छ । सबै गाउँमा पशुका डाक्टर उपलब्ध हुनेछन् भनेको थिएँ । सो काम चाहिँ भनेअनुसार गर्न सकिएको छैन । तर अबको बाँकी रहेको कार्यकालमा यो काम पनि पुरा गरिसक्छु । विकास निर्माणको कामहरूलाई पारदर्शी बनाउनको लागि के–कस्ता योजनाहरू अगाडि सार्नुभएको छ ? विकास निर्माणको कामहरू पारदर्शी बनाउनको लागि केही योजनाहरू अगाडि सारेका छौं । कृषि, पर्यटन, शिक्षा, स्वास्थ्य आदिको विकासको लागि केही कार्यक्रम बनाएका छौं । कर्मचारी र जनप्रतिनिधिहरू बिचको सम्बन्ध कस्तो छ नि ? कर्मचारी र जनप्रतिनिधि बिचको सम्बन्ध सुमधुर र गाढा रहेको छ । सम्बन्ध राम्रो भएको कारण विकास निर्माणको कामले पनि तीव्रता लिएको छ । कर्मचारीको सहयोगमा नै विकास निर्माणको काम अगाडी बढाउने हो । कर्मचारीको सहयोगमा नै जनतालाई सेवा पनि प्रवाह गरिरहेका छौं । खेलकुद विकासका लागि नगरपालिकाले कस्ता योजनाहरू बनाएको छ ? हामीले खेलकुद विकासको लागि खेलकुद समितिको गठन गरेका छौं । नगरपालिकाको सबै वडामा युवा क्लबहरु गठन भएका छन् । पालिकाका धेरै युवाहरू खेलकुदतर्फ उत्सुक छन् । खेलकुद विकासको लागि बजेट पनि छुट्याएका छौं । खेलकुद समिति र गाउँपालिकामा भएका युवा क्लबहरूमार्फत विभिन्न किसिमका खेलकुदहरु आयोजना हुने गरेका छन् । प्रायः गरेर बक्सिङ्ग, भलिबल, टेबलटेनिस, कराँते, फुटवल लगायतका खेलहरू नगरपालिकामा आयोजना गर्ने गरिएको छ । खेलकुद आयोजना गर्ने वडाहरुलाई सहयोग गरेर खेलकुद विकास गर्ने भन्ने पनि हाम्रो योजना रहेको छ । नगरपालिकामा रङ्गशाला बनाउने तयारीमा पनि छौं । नगरपालिकाले युवाहरूलाई रोजगारीको सिर्जना कसरी गरिरहेको छ ? नगरपालिकाका धेरै युवाहरू कृषि पेशामा नै लागेका छन् । युवाको सिप विकास गर्नको लागि विभिन्न कार्यक्रमहरु पनि सञ्चालन गर्दै आएका छौं । केही युवालाई विकास निर्माणका काममा पनि लगाउँदै आएका छौं । युवाहरूले व्यवसायिक कृषि खेतिको पनि सुरुवात गरेका छन् । कृषि र पशुफार्ममा काम गर्ने युवाहरूलाई प्रति रोपनी ५ हजार रुपैयाँ अनुदान दिएका छौं । त्यती हुँदाहुँदै पनि युवाहरु काम गर्न चाहँदैनन् । धेरै युवाहरूलाई विदेशको रहर छ । युवाहरुका लागि यो वर्षबाट विना धितो १० लाख रुपैयाँसम्म ऋण दिने व्यवस्था मिलाउने तयारीमा छौं । यसको लागि हामी हिमालयन बैंकसँग कुराकानी चलिरहेको छ । यो प्रक्रिया नगरपालिकामा लागु भएको छैन तर अझै हामी छलफल प्रक्रियामा नै छौं । युवाहरूले सिप विकास गरेर पालिका भित्रनै रोजगारी पाउन सक्छन् । कृषि पेशामा आवद्ध हुने युवाहरूलाई अनुदान दिने व्यवस्था पनि मिलाएका छौं । अब तपाईंको बाँकी रहेको कार्यकालमा नगरपालिकालाई कस्तो बनाउने योजना छ ? अब हाम्रो कार्यकाल धेरै बाँकी छैन । कच्ची भएको सडकहरूको स्तरोन्ती गर्ने हो । विद्यालयहरूमा आधुनिक फर्निचरहरू थप्ने हो । कमिकमजोरी भएको ठाउँमा सच्याउने हो । त्यसका लागि जनताको चाहना र आवश्यकता पूरा गर्ने लक्ष्य बनाएको छु । हामीले पालिकास्तरको योजना तयार पारेका छौं । यो योजना पुरा गर्नमा हामीले विशेष जोड दिएका छौं । हामीले दिर्घकालिन योजनाहरूको सुरुवात गरेका छौं । कतिपय योजनाको भने हामी अन्तिम चरणमा पुगिसकेका छौं । आर्थिक विकास, पर्यटन विकास आदिका कुरालाई दिर्घकालिन योजना बनाएर अगाडि बढ्नुपर्छ भन्ने तथ्यमा जोड दिएका छौं । शिक्षा, स्वास्थ्य तथा पूर्वाधार विकासको कुरामा पनि हामीले ध्यान दिइरहेका छौं ।